Toplum dediğimiz şey sadece binalardan, yollardan, kalabalıklardan ibaret değil; onu ayakta tutan kuralları, değerleri, görgüsü ve ahlakıdır. Geleneklerimiz, dini kurallarımız, hukuk düzenimiz, görgümüz ve ahlakımız. Bunlar bir toplumun çimentosudur. Fakat ne yazık ki Batman’da bu çimentoda ciddi bir çatlak oluşmuş durumda.
Son yıllarda özellikle ahlaki ve görgü kurallarında büyük bir erozyon yaşanıyor. Sokakta yürürken, otobüste, maç izlerken, kahvede, hatta aile ortamına yakın denilebilecek alanlarda bile insanların ağzından düşmeyen küfürler artık sıradan bir hale geldi. Kadını erkeği, genci yaşlısı fark etmiyor. Cümlenin başı küfür, sonu küfür… Öyle bir noktaya geldi ki, artık kimse bu sözlerin ahlaki bir ihlal olduğunu bile fark etmiyor.
Bizim gençliğimizde “ulan” kelimesi bile ağır bir itham sayılırdı. Bu kelime yüzünden kavga edenleri, hatta cinayet işleyenleri duyardık. Bugün ise bu kelime masum kaldı. Çünkü onun yüzlerce katı daha ağır, daha çirkin sözler her gün Batman sokaklarında havada uçuşuyor.
Erkeklerin kendi aralarında zaman zaman sınırı aşması belki tartışılabilir ama asıl üzücü olan kadınların bile artık aynı sözleri pervasızca kullanması. Bazen öyle küfürler duyuyorum ki, bir erkek olarak başımı kaldırıp bakmaya utanıyorum. Bu cesaret nereden geliyor? Bu normalleşme nasıl bu kadar hızlı gerçekleşti? “Utanma” ve “arlanma” gibi kavramlar nereye kayboldu?
Eskiden büyüklerimiz en ufak bir kaba söz duyduklarında “Ağzına biber sürerim!” diye uyarırdı. Bugün o cümleyi Batman’daki küfürbazlara topluca söylemek geliyor içimden:
Ağzınıza biber süreriz ha, haberiniz olsun!
Peki bu durum değişir mi? Açık konuşalım: Şimdilik hayır. Çünkü “böyle gelmiş böyle gidiyor” mantığı o kadar yerleşmiş ki kimse rahatsızlığını dile bile getirmiyor. Küfür etmek öyle normalleşmiş ki, bir müdahale eden, “Kardeşim yapma!” diyen kimse yok.
Oysa küfür, sadece ağzı bozanın seviyesini gösterir. Karşıya değil, sahibine zarar verir. Bir toplumun dilindeki bozulma, onun ahlakındaki bozulmanın da göstergesidir. Üstelik Müslüman bir toplumuz. Bizim inancımızda da edepli konuşmak, kalp kırmamak, kötü sözden uzak durmak esastır.
Batman’a dışarıdan gelen misafirler bile bu duruma şaşırıyor. “Neden herkesin her cümlenin içine mutlaka bir küfür sıkıştırdığı” sorusunun cevabını kimse veremiyor. Bu durum hem kentimizin imajını zedeliyor hem de toplumsal seviyemizi.
Artık durup düşünme zamanı geldi.
Birbirimize davranışımızda, dilimizde, üslubumuzda ölçülü olmamız şart.
Kendimize yapılmasını istemediğimiz bir sözü, bir başkasına söylememeliyiz.
Toplumsal seviyemizi küfürle değil, edep ve saygıyla belirlemeliyiz.
İnsan kalmak istiyorsak, dilimizi korumak zorundayız.
Batman’ın artık ağzını düzeltmesi lazım.
Çünkü güzel söz sadece karşıdakini değil, önce sahibini güzelleştirir.
Hoşça kalın.