Batman'da konuşan çiftçiler, tarımsal üretimde en büyük yükün icare (kira) fiyatları olduğunu belirterek yaşadıkları sıkıntıları dile getirdi. Arazi sahiplerinin her yıl yüksek oranlarda zam yaptığını, bunun yanında mazot, gübre ve elektrik maliyetlerinin de çiftçiyi zorladığını ifade eden üreticiler, hem arazi sahiplerine vicdan çağrısında bulundu hem de devletten destek talep etti.
Çiftçiler, özellikle sulu tarım yapılan bölgelerde kira bedellerinin iki katına çıktığını, su ve elektrik giderlerinin de ek maliyet yarattığını vurguladı. Ürün fiyatlarının artışının maliyetleri karşılamadığını, kuraklık riskinin ise çiftçiyi daha da zor durumda bıraktığını belirten üreticiler, "Biz ekmezsek, biçmezsek o araziler boş kalacak." diyerek tarımsal üretimin önemine dikkat çekti.
"Toprakta icara fiyatları çiftçiyi çok zorluyor"
Şu an çiftçinin en büyük girdi maliyetlerinin başında icare fiyatlarının geldiğini ifade eden çiftçi Ramazan Suna, "Toprakta icare fiyatları çiftçiyi çok zorluyor. Zaten en büyük girdi o. Arazi sahipleri her yıl yüzde 100 zam yapıyor. Ürünü sattığımızda, örneğin geçen yıl mısırı 9 bin 500 liraya sattık, bu yıl 10 bin 500 liraya sattık; sadece bin lira artmış oldu. Ancak geçen yıl 2 milyon 100 bin liraya kiraladığım sulu arazi, bu yıl 4 milyon 500 bin lira deniliyor. Sol Sahil Sulama Kanalı’nın yukarısında olduğumuz için su parasını iki kat ödüyoruz. Elektrik girdileri, özellikle TEDAŞ’ın maliyetleri de çok yüksek. Maliyetler aşırı arttı." dedi.
"Kiranın iki kat, üç kat artırılması büyük haksızlık"
Son yıllarda icare fiyatlarını kat kat arttığına dikkat çeken Suna, "İcare fiyatları çiftçi için en büyük yüklerden biri. İcareciyiz ama sanki altın, dolar, euro kazanıyormuşuz gibi muamele görüyoruz. Kiranın iki kat, üç kat artırılması büyük haksızlık. Yer kiralayarak ekim yapıyorum. Örneğin 500 dönüm tek parça yer ekiyorum. Ama o alanın içinde 50 dönümü olan arazi sahibi, istediği yüksek fiyatı vermezsem yerini bana vermiyor. Beni o yüksek meblağı ödemeye mecbur bırakıyor." ifadelerini kullandı.
"Çiftçiyi çok zor bir sene bekliyor"
Çiftçinin yapacağı başka işi olmadığı için icare yapmak zorunda kaldığını belirten çiftçi Faysal Gönülaçar ise şunları söyledi:
"Şu anda çiftçinin en büyük girdilerinin başında icare kiralama geliyor. Son dönemlerde fiyatlar inanılmaz derecede yükseldi. Çiftçi mecburen icare ediyor çünkü ekipmanlarını almış durumda. Ürün para etmediğinde arazi sahipleri 'Beni ilgilendirmiyor' diyor. Sadece icare değil; mazot 60 liraya dayandı, gübre fiyatları yüzde 50-60 arttı. DAP gübre 34-35 bin, üre 26-27 bin lira. Çiftçiyi çok zor bir sene bekliyor. Yeni kanunla sulu tarımda mısır üçüncü sene ekilemiyor. Pamuk ekmek zorunda kalıyorlar ama pamuk da para etmiyor."
"Toprağı eken kimse destek onun hakkıdır"
Arazi sahiplerinin biraz vicdanlı olup çiftçinin aldığı riskleri de düşünmesi gerektiğini söyleyen Gönülaçar, "Bazı arazi sahipleri mazot-gübre desteğini de kendileri almak istiyor. Oysa eken kimse destek onun hakkıdır. Arazi sahiplerine çağrım: Çiftçiyi fazla sıkmasınlar, daha şeffaf olsunlar. Çiftçiler arasında da yanlışlar var; kimisi başkasının arazisini kapmasın diye fazla icare veriyor. Bu durum hem çiftçiye hem piyasaya zarar veriyor. Su fiyatları da sürekli artıyor. Önümüzdeki sene yüzde 30-40 zam geleceği söyleniyor. Devletin desteği daha büyük olmalı. Arazi sahibi parasını peşin alıyor, çiftçi ise bir yıl boyunca emek veriyor." şeklinde konuştu.
"Toprak sahiplerine çağrımız: İcare fiyatlarını biraz indirsinler"
Çiftçi Özkan Suna ise, "Çiftçilik yaptığımızda icare gerçekten çok pahalı. Kanal üstü iki milyar civarı, kanal altı beş, altı, yedi milyara kadar gidiyor. Ayrıca gübre, buğday, mazot maliyetleri çok ağır. Bu sene yağmur yağmazsa çok zarar göreceğiz. Toprak sahiplerine çağrımız: İcareları biraz indirsinler, vicdanlı olsunlar. Riski biz alıyoruz. Yetkililerden de gübre, mazot ve destekleme konusunda yardım istiyoruz." şeklinde konuştu.
