Motosiklet kullanımı sürücülere pratikte pek çok fayda sağlıyor ancak meydana gelen kazalar; önemli yaralanmalar, bunlara bağlı ciddi sakatlıklar ve yaşam kaybı ile sonuçlanabiliyor.
Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Feridun Çilli, motosiklet kazalarının travmaların önemli nedenlerinden biri olduğuna dikkat çekerek, ilk yardımın önemi ve travmaya doğru müdahale hakkında önemli bilgiler verdi.
Cilt yanıkları, kırıklar ve kafa travmaları sık görülüyor
Çilli, "Motosiklet kazalarında en sık görülen yaralanmalar sürtünmeye bağlı oluşan cilt yanıklarıdır. Bunlar yavaş iyileşir, ağrılıdır ve genellikle ciltte ciddi izler kalması ile sonuçlanır. İkinci sıklıkta kol, bacak ve kaburgalarda kemik kırıkları meydana gelir. Genellikle cerrahi tedavi ve uzun rehabilitasyon gerekmektedir. Kırıkları travmatik kafa yaralanmaları takip eder. Gelişebilecek beyin kanamaları ve ödem, kalıcı sakatlıklar ile sonuçlanabilir. Acil ve erken müdahale gerekmektedir. Boyun bölgesi yaralanmaları da dördüncü sıklıkta görülür. Uzun vadede kronik boyun ağrısına neden olabilen yaralanmalardır. Boyun yaralanmalarını omurganın diğer yaralanmaları takip eder. Omurilik yaralanmaları felce kadar gidebilen ciddi tablolar ile sonuçlanabilir." dedi.
Organlar için de ciddi tehlikeler ortaya çıkabiliyor
Karaciğer, akciğer, böbrekler, dalak vb. iç organ yaralanmaları, iç kanamaların hızlı tanı ve tedavisi sağlanmazsa hayatı tehdit edeceğini belirten Çilli, "Kol ve bacaklarda kırıklar haricinde kas yırtıkları bağ ve tendon yaralanmaları, ekstremitenin sinir ve damarlarını ilgilendiren açık yaralanmalar, nadir de olsa amputasyonlar ( uzuvların kesilmesi) görülebilir. Yüz kemiklerinin kırıkları ve yüzün açık yaralanmaları olumsuz estetik ve fonksiyonel sonuçlara neden olur. Azımsanamayacak oranda sürücü de kaza sırasında ve sonrasında yoğun bakımda hayatını kaybetmektedir." ifadelerini kullandı.
Psikolojik etkiler göz ardı edilmemeli
"Motosiklet yaralanmaları bazı sürücülerde anksiyete, depresyon ve travma sonrası stres bozukluğuna neden olabilir." motosiklet yaralanmalarında yapılması gerekenleri şöyle sıraladı:
Doğru ilk yardım hayat kurtarır
"Motorsiklet yaralanmalarında doğru ilk yardım sürücünün hayatta kalmasını sağlar, tedavinin başarı şansını artırır. Kaza bölgesinin temel güvenliği sağlandıktan sonra kaza yerine sağlık ekipleri ve emniyet birimleri çağırılır.
İlk müdahalede bunlara dikkat edin!
İlk yardımın temeli solunum ve dolaşım desteğidir. Hızlıca bir genel durum değerlendirmesi yapılarak yaralının bilinç durumu özellikle hava yolunun açık olup olmadığı ve solunumu kontrol edilmelidir. Nefes almasını engelleyen görülebilir nedenler hızlıca giderilmelidir. Sonrasında dolaşımının durumu değerlendirilir. Kalp atımları ve nabızlarının normal olarak hissedilmesi bize yaralının dolaşımı hakkında fikir verir. Yaralı rahat bir pozisyonda desteklenmeli, görülebilen yaralanmış uzuv bölgeleri sabitlenmelidir. Özellikle muhtemel bir omurga yaralanması düşünülerek hasta bilinçsizce döndürülmemeli veya taşınmamalıdır. Bunun için mutlaka sağlık ekipleri beklenmelidir.
Kol ve bacaklarda veya vücudun herhangi bir yerinde görülen açık yaralanmalar basitçe temizlenmeli ve mümkünse pansuman ile kapatılmalıdır. Varsa kanamalar bandaj ile baskı veya turnike uygulanarak kontrol altına alınmaya çalışılmalıdır. Kol ve bacaklarda yaralanan bölgenin kalp seviyesinin hemen üzerine yükseltilmesi kanamanın şiddetini azaltır.
Sağlık ekipleri olay yerine ulaştığında da yaralının bakım ve müdahalesi onlara devredilir.
Korunmak tedaviden daha etkilidir
Sonuç olarak motorsiklet yaralanmaları hayati risk içeren, sakatlıkla sonuçlanabilen önemli sağlık sorunlarıdır. Yaralanmaların engellenmesi ve başarılı tedavisi için sürücülerin eğitimi, kurallara uyum, kask, koruyucu giysi gibi ekipmanların kullanılması, olay yerinde uygun ilk yardımın sağlanması önem taşımaktadır.
Motosiklet sürmek keyifli bir ulaşım şekli olabilir; ancak güvenlik ihmal edildiğinde geri dönüşü olmayan sonuçlarla karşılaşmak kaçınılmazdır. Basit görünen önlemler, aslında bir hayat kurtarabilir. En önemli konu; motorsiklet sürücülerinin bireysel güvenlikleri için kask, koruyucu giysi ve diğer ekipmanları eksiksiz kullanması mutlaka sağlanmalıdır."
Basit önlemler hayat kurtarır
Çilli, "Kazaların en aza indirilmesi ve olası yaralanmaların önlenmesi için ise şu koruyucu önlemlerin alınması önemlidir: Kask kullanımı, koruyucu giysi ve ekipmanlar, görünürlüğü artıran reflektif unsurlar." diye ekledi.
