ÖFKELİ ÇOCUĞA NASIL DAVRANILMALI?

Yaşımız ne olursa olsun birçok farklı duygu yaşarız. Tüm duygularımız yaşadıklarımızın doğal sonucudur doğrusu yanlışı yoktur ve önemli olan duygularımızı nasıl İfade ettiğimizdir. Küçük yaşlarda çocuklar hoşlanmadıkları bir durum olduğunda, bağırarak veya tepinerek öfke patlamaları yaşayabilirler. Bir-üç yaşlar arasında görülen kendini, oyuncaklarını yere atma gibi davranışlar gelişimin bir parçasıdır ve dört yaşta daha kabul edilebilir davranışlarla yer değiştirir.  Bu durumlarda anne babaların tutumları önemlidir.

 

 

Çocuklar bağımsızlaşma ihtiyacı içindedir ve istediklerini yapamadıklarında hayal kırıklığı yaşarlar. Bu durum öfkeli davranışlara neden olabilir.

Çocuk bir arkadaşının öfke yoluyla istediğini elde ettiğini gözlemlemiş olabilir ve denemek isteyebilir. Bu yolla anne babasının ilgisini çekmeyi başardığında ise, bu davranışı kullanmaya devam edecektir.

Çocuklarınızın karşılaştıkları sorunları çözmeleri konusunda, ona rehberlik edin. Problem çözme becerisi zayıf olan çocuklar, bir sorunla karşılaştığında öfkelenebilir. Bu tip davranışları ödüllendirmemek gerekir. Örneğin kendini yerlere atarak, tepinip ağlayarak istediğini elde etmeye çalışan bir çocuğun, bu yolla istediğini elde etmesine izin vermeyin.

Sorunla karşılaştığında anne babaların gösterdiği tepkiler, çocuğun davranışının belirlenmesinde önemli rol oynar. Anne babası saldırgan davranan bir çocuğun sakin kalması oldukça güçtür. Anne babanın tepkileri belirleyicidir ve çocuk onları modelleyecektir. Sorunları bağırarak, öfkelenerek çözmeye çalışan anne babaların çocukları da aynı yolu seçecektir. Ayrıca çocuğun karşılaştığı kayıp, yeni bir kardeş, taşınma gibi değişiklikler de saldırgan davranışlara neden olabilir. Saldırgan ve agresif davranışlar küçük yaşlarda tolere edilse de yaş büyüdükçe ve özellikle okulla birlikte sorun olmaya başlar. Genellikle böyle durumlarda yetişkinler “yaramaz” vb. etiketleme yoluna giderler ve çocuğun bu durumla baş etmesi güçleşir.

Öfke kontrolünde zorlanan çocuklarda etkili disiplin çok önemlidir. Kurallar çok net ve tutarlı olmalıdır. Yetişkinin kararlı olması, kuralları sürekli hatırlatmasından veya bağırmasından daha etkili ve sağlıklı bir yoldur. Duyguları yok saymamak gerekir. Siz de kendi duygunuzu ifade edin ve çocuğunuzun duygusunu dillendirmesi için ona destek olun. Kendini ifade edemeyen çocuğun agresif davranması normaldir.

Bir sorun karşısında çocuklarımızın tutumunu belirlemek; vurma, bağırma gibi tepkilerini değiştirmek bizim elimizdedir. Bu şekilde davranmak yerine, soruna odaklanması ve bu konudaki sorumluluğunu alması önemlidir.

Çocuğunuzdan  beklentileriniz  gerçekçi olmalıdır. Çocuğunuzun hayal kırıklığı yaşama ihtimalinin olduğu durumlarda, önceden hazırlamanız onu rahatlatacaktır.

Öfke krizi yaşarken sakin kalmanız ve o sakinleşene kadar beklemeniz önemlidir. Kesinlikle fiziksel ceza vermeyin. Ve öfkesini ödüllendirmeyin. Susması, sakinleşmesi karşılığında bir şey vadetmeyin. Aksi takdirde istediklerini bu yolla elde etmeyi öğrenecektir.

Öfke nöbetleri uzun ve şiddetliyse, konuşmalar sıkıntılı geçiyor ve çocuğunuz  sizinle iletişim kurmuyorsa dikkat etmek  ve gerekirse bir uzman desteği almak gerekir.