Kaliforniya Üniversitesi Berkeley’den araştırmacılar, “ripple bug” (Rhagovelia obesa) adı verilen bir su böceğinin ayaklarındaki özel yelpaze benzeri yapıları inceledi. Bu böceklerin ayaklarındaki ince tüyler, suya temas ettiğinde kendiliğinden açılıyor, suyun dışına çıktığında ise otomatik olarak kapanıyor. İlginç olan ise bu hareketlerin hiçbir kas gücüne ihtiyaç duymadan gerçekleşmesi.
Science dergisinde 21 Ağustos’ta yayımlanan araştırmaya göre, bu doğal mekanizma “kapiler kuvvetler” sayesinde işliyor. Yani su moleküllerinin liflere ve birbirine tutunma eğilimi, ayak tüylerinin açılıp kapanmasını sağlıyor.
Çeltik tanesi büyüklüğündeki bu böcekler, saniyenin 50 binde biri kadar kısa sürede keskin dönüşler yapabiliyor ve kendi vücut uzunluklarının 120 katı kadar mesafe katedebiliyor. O kadar hızlı hareket ediyorlar ki su üzerinde yürümek yerine adeta uçuyormuş gibi görünüyorlar.
Araştırmacı Víctor Ortega Jiménez, yaptığı basit bir deneyle bu mekanizmayı gözlemledi: Böceğin kopmuş bir ayağını eşiyle paylaştığı bir saç teline bağlayarak su damlasına batırdı ve ayağın yalnızca 10 binde bir saniyede açıldığını keşfetti.
Ekip, bu keşiften yola çıkarak aynı prensiple çalışan minik bir robot üretti. Yelpaze benzeri ayaklara sahip bu robot, düz tabanlı benzer modellere göre daha keskin dönüşler yapabiliyor ve tek bir itmeyle daha uzağa kayabiliyor.
Araştırmacılar, bu tür doğadan ilham alan robotların gelecekte akarsu izleme çalışmalarında veya sel bölgelerinde arama kurtarma operasyonlarında kullanılabileceğini öngörüyor.