Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre kültür harcamaları, 2023 yılına kıyasla yüzde 83,3 artarken, gayrisafi yurt içi hasılaya oranı ise yüzde 0,9 olarak gerçekleşti.
Devletin kültür harcamaları 200 milyar lirayı aştı
Toplam kültür harcamaları içinde genel devlet harcamalarının payı 2024 yılında yüzde 49,1 oldu. Devletin kültür için ayırdığı bütçe bir önceki yıla göre yüzde 76,1 artarak 200 milyar 369 milyon 171 bin TL’ye ulaştı. Devlet harcamalarının yüzde 67,8’i merkezi bütçeden karşılanırken, kültürel miras alanı yüzde 17,7 ile en yüksek payı aldı.
Hanehalkı kültür harcamaları yüzde 91 arttı
Vatandaşların kültür alanındaki harcamaları da dikkat çekici bir artış gösterdi. Hanehalkları 2024 yılında kültüre 203 milyar 807 milyon 948 bin TL harcadı. Hanehalkı kültür harcamalarının dağılımında bilgi işleme ekipmanları yüzde 25, kültürel hizmetler yüzde 24,3 ve kitaplar yüzde 18,1 paya sahip oldu.
Kültürel sektörlerde katma değer büyüdü
Kültürel sektörlerde faaliyet gösteren işletmelerin ürettiği katma değer, 2024’te yüzde 73,9 artarak 188 milyar 547 milyon 288 bin TL’ye yükseldi. Katma değerin yüzde 20,7’si kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması, yüzde 13,1’i sinema, video ve televizyon yapımcılığı, ses kaydı ve müzik faaliyetleri, yüzde 11,6’sı ise mimarlık sektöründen geldi.
Kültürel mal ithalatı patladı, ihracat sınırlı arttı
Kültürel mal ihracatı 2024’te yüzde 8,1 artarak 9 milyar 876 milyon 466 bin dolara çıkarken, kültürel mal ithalatında yüzde 166 gibi çarpıcı bir artış yaşandı. İthalat 7 milyar 336 milyon 440 bin dolar olarak kaydedildi. En fazla ihracatı ve ithalatı yapılan kültürel alan ise el sanatları oldu.
Kültürel istihdam 957 bine ulaştı
Kültürel istihdam da artış gösterdi. 2024 yılında kültürel alanlarda çalışan kişi sayısı yüzde 6,5 artarak 957 bine yükseldi. Kültürel istihdamın toplam istihdam içindeki payı yüzde 2,9 oldu. Çalışanların yüzde 52,2’sini erkekler, yüzde 47,8’ini kadınlar oluşturdu. Eğitim durumunda ise yükseköğretim mezunlarının oranı yüzde 45,4 olarak kaydedildi.
El sanatları çalışanları ilk sırada
Kültürel istihdamın yüzde 32,6’sını el sanatları çalışanları oluşturdu. Bu alanı yüzde 19,2 ile mimarlar, planlamacılar, harita mühendisleri ve tasarımcılar; yüzde 8,2 ile yazarlar, gazeteciler ve dilbilimciler takip etti. Kadın istihdamının en düşük olduğu kültürel meslek grubu yüzde 28,2 ile sanat, kültür ve mutfak alanındaki yardımcı profesyoneller olurken; kadın istihdamının en yüksek olduğu grup yüzde 77,7 ile diğer dil öğretmenleri oldu.
