OSMANLI’DAN GÜNÜMÜZE TÜRKİYE’NİN DIŞ POLİTİKASI (1)

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Osmanlı’nın diplomasi ile tanışmasından çöküşüne kadar Osmanlı diplomasisinde Osmanlıcılık, İslamcılık ve Türkçülük olmak üzere 3 tane fikir akımı hâkim olmuştur.

Aslında bu üç temel fikir akımının etkili olmasının tek bir nedeni vardı.

O da pragmatizm yani dağılmakta olan imparatorluğu bir arada tutma düşüncesi idi. Halkı modern bir devlete dönüştürmek isteyen Osmanlı yönetimi, devletin toprak kaybını engellemek için ilk önce Osmanlıcılık fikir akımını yürürlüğe koymuştur.

Bu fikir akımının devletin toprak kaybını engelleyemediği anlaşılınca İslamcılık fikir akımı yürürlüğe koyulmaya çalışılmış, bunun da işe yaramaması üzerine Türkçülük fikir akımı Osmanlı’nın son dönemlerinde ve Türkiye Cumhuriyeti’nde etkili olmuştur.

SSCB’nin dağılma süreciyle başlayıp 1990’lı yılların sonuna kadar devam eden dönemde bu üç akımın devamı sayılabilecek gelişmeler yaşanmıştır.

İki kutuplu sistemin çöktüğü bu dönemde Türk dış politikası realist, pragmatik ve akılcı bir politika izlemeyi devam ettirmiştir.

Osmanlı Devleti’nden miras kalan toprak parçası üzerine kurulmuş olan Türkiye Cumhuriyeti, Osmanlı’nın güçlü devletlerarasında güç dengesini sağlamak ve mecbur olmadıkça savaşmamak stratejisini izlemiştir.

Son dönem Osmanlı dış politikası, mevcudu koruma ve batıya dönüş yani Batıcılık ilkeleri üzerine inşa edilmiştir. Türkiye Cumhuriyeti’nin dış politikasında da bu iki ilke etkililiğini devam ettirmiştir.

Ama ne Osmanlı döneminde ne de Türkiye Cumhuriyeti döneminde bu iki ilkeye körü körüne bağlı kalınmamıştır.

İki kutuplu sistemin çökmesi ile birlikte Türkiye’nin de bir parçası olduğu Balkanlar, Kafkasya ve Orta Asya’da çatışmalar yaşanmıştır.

Yaşanan çatışmaların hepsi Türkiye’yi yakından ilgilendirmiş ve Türkiye Cumhuriyeti, kendisini bir şekilde bu yaşanan çatışmalara müdahale etmek zorunda hissetmiştir.

Türkiye’nin Abhazya, Çeçenistan, Karabağ, Kosova ve Bosna Hersek’te yaşanan krizlere müdahil olarak seyirci kalmaması bunun kanıtıdır.

Bilgi, para ve insan akışının daha önce görülmemiş bir şekilde hızlanması, ülkeleri daha açık ve dinamik bir dış politika izlemeye yöneltmiştir.