Enstitü Müdürü Doç. Dr. Ahmet Uçar, her yıl 700 bin dolar gibi bir paranın ülke içerisinde kalmasını sağladıklarını, bu payın artması için yapay zekayı kullanacaklarını ve yıl sonunda test çalışmasının tamamlanmış olacağını belirtti.
Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü'ne bağlı Tavukçuluk Araştırma Enstitüsü'nde, yumurta tavukçuluğu sektöründe damızlık hayvan materyali bakımından dışa bağımlılığın azaltılması amacıyla çalışmalar yürütülüyor. Farklı ırkların birleştirilmesi sonucu tescil alan 4 yumurtacı melezden (hibret) yıllık 100 bin yumurtacı damızlık civciv sektöre kazandırılıyor. Ayrıca ıslah çalışmalarının yanı sıra yetiştirme ve besleme konularında üniversiteler, kamu araştırma kuruluşları ve özel sektörle ortak projeler yapılarak sonuçları üreticilerin kullanımına sunuluyor. Bu güne kadar 44 ıslah, 42 yetiştirme tekniği, 51 besleme, 9 ekonomi ve 2 sağlık projesi olmak üzere toplam 148 proje tamamlandı.
'İHTİYAÇ DUYULAN TÜM DAMIZLI MATERYALİ SAĞLIYORUZ'
Tavukçuluk Araştırma Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Ahmet Uçar, ana faaliyetlerinin yumurta tavuğu ıslahıyla ilgili çalışmalar olduğunu söyledi. Uçar, "Yetiştirmiş olduğumuz 12 saf hattımız var. Bunlardan da bugüne kadar geliştirmiş olduğumuz 4 yumurtacı yerli ve milli hibritimiz var. Bu saf hat düzeyindeki hayvanların yumurta verimi, yumurta ağırlığı, cinsi, olgunluk ağırlığı ve cinsi olgunluk yaşı gibi ıslah özelliklerine göre bizim selekte ettiğimiz hayvanlardan her yıl yeni jenerasyonlar elde ediyoruz. Ve bu jenerasyonlardan elde ettiğimiz sonuçlara göre de ikili melez, üçlü melez veya dörtlü melez şeklinde hibritlerimizi üretiyoruz. Tavukçulukta yerli ve yumurta milli hibritleri üreterek sektöre kazandırmayı amaçlıyoruz. Sektörün ihtiyaç duyduğu hibritlerin ebeveynlerin yaklaşık yüzde 15’i bizim enstitümüzde geliştirilen ebeveynlerden sağlanıyor. Bu da yaklaşık yıllık ortalama 100 bin damızlık civcive denk geliyor. Enstitümüz ihtiyaç duyulan bütün damızlık materyali sektöre sağlayabilecek bir konumda" diye konuştu.
'KREM RENKLİ YUMURTACI HİBRİT İÇİN ÇALIŞMA BAŞLATTIK'
Uçar, tescil alan yerli ve milli yumurtacı hibritlerin 'Atak', 'Atak-S', 'Atabey' ve 'Akbay' olduğunu söyleyerek, "Bunlardan Atak ve Atak-S kahverengi yumurta yapıyor. Atabey ve Akbay ise beyaz kabuklu yumurta yapan hibritlerimiz. Bunların yanında ara form olarak bir de krem renkli yumurtacı hibritimizle ilgili çalışmaları başlattık. Bununla ilgili de yeni bir saf hat oluşturma sürecine girdik ve krem yumurtacı üretilmesini 3-4 yıl içinde tamamen sağlamış olacağız. Yıllık 5 milyon yumurta üretiyoruz. Ama asıl üretimimiz yumurta değil. Damızlık civciv üretmeye yönelik bir işletmeyiz. Islah işletmesiyiz ve yaklaşık olarak yıllık 100 bin kadar yumurtacı damızlık civcivi sektöre kazandırıyoruz. Bu da yüzde 15’e denk geliyor. Bu katkıyla her yıl yaklaşık 700 bin dolar gibi bir paranın ülke içerisinde kalmasını sağlıyoruz. Bunun payının artması için çalışıyoruz. Kahverengi yumurtacılarda Atak-S hibritinin ebeveynlerinde belli bir yere gelmiş bulunmaktayız. Fakat bizim asıl amacımız bugün daha fazla kafeste ve sofralarımızda gördüğümüz beyaz yumurtacı hibritlerde de bu sayıyı arttırmak. Yüzde 15’i yüzde 30’lara, yüzde 50’lere taşımak hedefimiz" dedi.
'YIL SONUNDA TEST ÇALIŞMALARI BİTECEK'
Uçar, bu hedefe ulaşabilmek için çok çalışacaklarını ve teknolojiyi de daha fazla kullanmak istediklerini söyleyerek, "İş gücü gittikçe zorlaşıyor. Ve biz bireysel veri aldığımız için çok fazla veriyle mücadele etmek durumundayız. Bu verilerin biraz daha kişisel olarak ya da kişilere bağlı hususlardan ayrılıp objektif yöntemlerle alınmasını kesinlikle sağlamak istiyoruz. Bu yüzden yapay zekayı çalışmalarımıza entegre edeceğiz. Bu yılın sonunda ilk test çalışmalarını bitirmiş olacağız. Her bir tavuğun kafes kodu, kendi kanat numarası var. Bu verileri alırken şimdi görüntü işleme sisteminden yararlanacağız. Makine öğrenmesini tamamladık. Yapay zeka ile şu an yüzde 98 doğrulukla yumurtanın ağırlığını tespit edebiliyoruz. Bunu ıslah verisini aldığımız tüm sürülerde uygulamayı düşünüyoruz. Yıl sonuna doğru 1321 tavukta bunun ön çalışmasını başlatacağız. Sadece bu değil. Bunun yanında yem tüketimini belirlemeye yönelik de farklı sistemler üzerinde çalışıyoruz" diye konuştu.