Atılması gereken başlık “Trafik Kuralları ve Düzen”, “Kuralların hassasiyeti”, “Kaza ve Yıkımdan Uzak Olmak” ve “Şehir Trafiğinin Rahatlığı” gibi iç açıcı ve bilinç sağlayan başlıklar olmalı iken olumsuzluklar ve düzensizliklerin neden olduğu istenmeyen başlıkların atılması sansızlığını yaşıyoruz.
Trafik kurallarının düzen ve işleyişi manasında başlık atmanın arayışları bir yana, yaşadığımız trafik sorunları ve bozucu etkenler insan yaşamının azalış göstermeyen yönlerini her geçen gün artış gösteren istatistikleri önümüze seriyor. Trafik hayatının karmaşık ve düzensiz halini yıkımlara çevirmenin önlenmesi gereken hassas konularını hayatımıza aktarma noktasında inat göstermeyi iyi beceriyoruz.
2016-2017 verilerinin istatistik sonuçlarına göre meydana gelen kaza sayısı: 1.182.491 iken kaza öncesi ve sonrası ortaya çıkan ölü sayısı da 7300…
Kazaların sebep olduğu yaralıların da 303.812 olduğu, Trafik Hizmetleri Başkanlığı tarafından yurt genelinde edinilen tespitlerle ortaya çıkan bir rakam!
Rakamlar üzerinden yapılan yorumların ortaya çıkardığı istatistik sonuçlarına bakıldığında son bir yılda uygulanan Trafik ceza sayısı 13.339.433 ve uygulanan para cezası miktarı da 3.233.363.241 TL. iken, trafikten men edilen araç sayısı da 886.065 olmakta!
Uzun istatistik yorumları ile sayıları yıl ve gün bazında çoğaltmak mümkün. Ama çıkarılacak sonuç ve alınacak çözüm önerileri düşünüldüğünde, olayın maddi ve manevi kayıplarının hiç de az olmadığı tespit edilmekte. En önemli nokta da ölüm gibi yaşamı sonlandıran yıkımları karşımıza çıkarmasıdır.
Trafik işleyişinin kaçınılmaz kader şeklinde önümüze koyduğu kazalar düşünüldüğünde, iki yönlü bir kategorinin varlığı söz konusu olmakta. “Şehir İçi Trafik” ve “Şehirlerarası Trafik” diye sınıflandırılan kaza olaylarının en yıkıcı olanı uzun yolculukların insana yaşattığı can ve mal kayıpları olmakta. Çünkü “Hız” ve “İnsan Hatası” gibi iki önemli etken kaza ihtimalini şehirlerarası trafikte daha da artırmakta.
Büyük Şehirlerin ve anakentlerin uzun yollarının doğurduğu hız ve dikkatsizlik faktörleri de beraberinde ölümcül kazaları getirmekte. Büyük yerleşim merkezleri olsun küçük yerleşim birimleri olsun, şehir içi yolculuk ve ulaşım kısa süreli olduğundan kaza olaylarının oranları düşük olmakla birlikte, uzun yolculukların ve şehirlerarası ulaşımın beraberinde getirdiği yorgunluk, stres, dikkatsizlik, uyku, acelecilik gibi etmenler insan kaynaklı olumsuzlukların yaşanmasına daha fazla sebep olmakta.
Ama Trafik kazalarının özünde yatan ana faktör kısa yolculuklarda da olsa uzun mesafeli ulaşımlarda da olsa, ne yazık ki, insan kaynaklı hatalar olmakta. Araç yönetimini elinde tutan ve bireysel ve toplu taşımacılık ve yolculuklarda ulaşım ağını kısa veya uzun mesafelerde kullanan insan faktörü kaynaklı hatalar, dikkatsizlikler, eksiklikler, umursamazlıklar, kişisel tatmin duyguları, hız tutkusu ve acele davranma güdüsü ortaya çıkan korkunç manzaraların tek etkeni.
İş haliyle kolluk kuvvetleri olan Polis ve Jandarma ekiplerinin yaptırımlarına kalıyor. Can ve mal güvenliğini düşünmesi gereken şoför ve kaptanların kendi alması gereken ve dikkat etmesi gereken kuralları umursamamaları veya yeterli dikkati göstermemeleri nedeniyle devreye girmesi gereken yaptırım alanı cezalar olmakta veya mutlaka olmalı.
Şoförlerin ve kaptanların bireysel ve toplu taşıma ağı içerisinde yapılan kontrollerinin caydırıcılığının olması noktasında değişik denetim yöntemleri var. Sabit denetim denen ve kolluk kuvvetlerinin belli bir bölgede araç geçişlerinde uygulama yaptığı denetim gibi seyir halinde yapılan denetimler de söz konusu. Havadan veya hareket halindeki trafik personeli tarafından yapılan denetimlerle yol güvenliği ve araç yöneticisinin uygun koşullarda trafik akışını yönetmesi sağlanmakta.
Trafik akış ve düzenini bozacak girişimlerde ve kazalara neden olacak eksikliklerde diğer bir denetim şekli olan ihbarlı denetim mekanizmasıdır. Diğer araç yöneticisi veya yayaların ihbarı ile kazalara yol açabilecek her türlü etmen önlenmeye çalışılarak güvenli ortamlar edinilmeye çalışılmakta.
Son olarak teknolojik seviyemizin sağladığı kolaylıklar itibariyle kullanılan elektronik sistemlerle yapılan denetimler var ki, en sıkı ve hataya yol açmayan kontrollerin yapılmasında çözüm üreten bir kalaylığı hayatımıza aktarıyor. Radar gibi takip cihazlarından trafik personeli araçlarının hız kontrol cihazlarına ve ışıklı sistemlerden hız sabitleyici makinelere kadar birçok teknolojik sistem parçası ile kazalara önlem alıcı tedbirlere yönelmekteyiz.
Amaç ceza değil, insanları yıkımdan uzak tutacak tedbirler zincirini oluşturmaktır. Püf nokta ise uyum göstermek, kuralları mal ve can kaybına sebep olmadan uyumlu hale dönüştürmektir.
İlimizin gelişim alanları, kurulduğu yıllardan itibaren planlı ve imara uygun şartlarda oluşturulmadığından, şu an merkeze yığılmış bir görüntüde ve artan bir nüfus oranıyla mücadele etme zorunluluklarına mahkûm olduk.
Geçmiş yerel yönetim mekanizmalarının siyasi faaliyet ve çalışmalarının şehir hayatına vurduğu darbeleri şimdi yaşıyor ve yaşam alanlarımızın dar alanlarda altyapı sorunları, trafik düzensizliği gibi ortaya çıkan sıkıntılarla mücadele ediyoruz.
Şehir planı ve gelişiminin yaşadığı sorun gibi trafik sorunun da ortadan kalkması için tek çare yeni imar planları ile yerleşim birimlerini açmak ve tüm donanımlarıyla yaşamaya uygun hale getirmek olmalı. Çünkü kentsel dönüşüm planı ve artan insan sayısı ilimizi kaldırmıyor. Şehri yayacak ve genişletecek yerleşim birimleri programları, çalışmalarıyla takdirler toplayan yeni Belediye yönetiminin gelecek projelerinde yer edinmeye başlamalıdır.
Yeni yollar ve anayollara bağlı köprülü geçişler, kavşak bağlantıları, yer altı veya yer üstü transit geçiş güzergâhları projeleri mevcut trafik karmaşasına son verecek çözümleri karşımıza çıkaracaktır.
İnsanlar araç trafiği konusunda hakikaten sorunlar yumağı ile savaşır halde… Üzerine bireysel hata ve dikkatsizlik unsurlarının eklenmesi ve kuralları bile bile umursamama anlayışı ile hayatımızın stres yüklü saatlerini kendi kendimize üretir hale dönüştük. Kocaman bir köyü andıran ilimizin trafik akışı tek şerit üzerinden sağlanmakta ve binlerce araçtan oluşan yığından dolayı günün her saati hareketli anlarla olası kazalarla karşı karşıya kalmaktayız.