Batman'da 12 bin yıllık tarihe sahip, yukarı Mezopotamya'dan Anadolu'ya geçiş yolu üzerinde, Dicle Nehri'nin kenarında bulunan, Bizanslılar, Sasaniler, Emeviler, Abbasiler, Hamdaniler, Mervaniler, Artuklular, Eyyübiler, Akkoyunlular, Safeviler ve Osmanlılar gibi birçok medeniyet ev sahipliği yapan Hasankeyf ilçesi, yerli ve yabancı turistlerin akınına uğruyor. İlçede yapılan Ilısu Prof. Dr. Veysel Eroğlu Baraj Gölü nedeniyle 7 tarihi eser, su altında kalmaması ve tarihin gelecek nesillere aktarılması amacıyla taşındı. Taşınan eserlerden Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan'ın 1473 Otlukbeli Savaşı’nda hayatını kaybeden oğlu Zeynel Bey adına inşa ettirilen Zeynel Bey Türbesi de Dicle Nehri kıyısındaki konumuyla ziyaretçilerin uğrak noktası haline geldi.
ANADOLU'DA TEK ÖRNEK
Kitabesinde; Akkoyunlu Hükümdarı Uzun Hasan'ın oğlu Zeynel Bey için yaptırıldığı belirtilen 1100 ton ağırlığındaki yapı, Ilısu Barajı çalışmaları kapsamında 12 Mayıs 2017'de eski yerinden alınarak, özel süspansiyon sistemiyle zarar görmeden arkeopark alanına taşındı. Dıştan yuvarlak, içten sekizgen planlı ve çift cidarlı kubbeyle örtülü türbede, iç mekanda her yüzde yer alan dikdörtgen nişler, kasnak eteğindeki sivri kemerlerle birleşiyor. Niş kemer köşelerinde mukarnas benzeri bezemeler görülürken, yapı içinde ve dışında çini ile sırlı tuğla süslemeler dikkat çekiyor. Dış cephede sırlı tuğla ile yazılmış Kufi hatla 'Allah', 'Muhammed', 'Ahmet' ve 'Ali' ibareleri ile geometrik desenler yer alıyor. Zeynel Bey Türbesi'nin, Orta Asya geleneğinin plan, dış görünüş ve bezeme özellikleri bakımından Anadolu'da tek örnek olduğu belirtiliyor.
'MUAZZAM BİR MEKAN KONUMUNDA'
Kaymakam Mehmet Ali İmrak, "12 bin yıllık bir geçmişe sahip Hasankeyf, 10'un üzerinde medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Hiç kuşkusuz ki bu medeniyetlerden biri de Akkoyunlu hükümdarlığıdır. Zeynel Bey Türbemiz, Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan'ın 1473 yılında Otlukbeli savaşında ölen oğlu Zeynel Bey için yapılmıştır. 1100 ton ağırlığında olan bu türbe, özel süspansiyonlarla beraber eski yerinden arkeopark alanı içerisinde taşınarak konumlandırıldı. Zeynel Bey Türbemiz dıştan yuvarlak, içten sekizgen planlı, üzeri çift cidarlı kubbe ile örtülmüştür. Zeynel Bey Türbesi, Anadolu mimarisinde Orta Asya geleneğinin Anadolu'daki plan, dış görünüş ve bezemeleri bakımından tek örneğidir. Yerli ve yabancı turistlerimiz açısından en uğrak mekanlardan biridir. Özellikle bulunduğu konum ve kendisini Dicle'ye dayamasıyla beraber özellikle de gelip, fotoğraf çeken misafirlerimiz için muazzam bir mekan konumundadır" dedi.
