DİJİTAL DÜNYA

Facebook, Twitter, Youtube, WhatsApp, Google Plus, İnstagram denince aklınıza ne geliyor? Birbirini görmeyen ve tanımayan, dünyanın bir ucundan diğer köşesine ulaşan ve iletişime geçenlerin ortak amaçlar ve paylaşımlar konusunda girdiği ilişki ağı, şu an itibariyle sınırların ortadan kalktığı hayali bir ortam yaratmış durumda.

Sosyal Medya diye ifade ettiğimiz ve son 20 yılın vazgeçilmez organları olan iletişim ve etkileşim parçalarının hayatımızda edindiği yer geçmiş basın ve medya organlarının yüklendiği ve yerine getirdiği sorumluluk ve bilinci aşmış halde. Çünkü artık sadece haber ve bilgi edinme amacı taşıyan medya organları yerine insan hayatının yaşamında önemli konumları olan alanların sınırsızca yaşandığı etkileşim ortamları paylaşılmakta.

Medya, basın organı olan televizyon, gazete ve yayın özelliği taşıyan basılı yayımcılık olayının genel tanımı olarak habercilik görevi yüklenen bir yapısal işleyişi ifade eder. Yazılı ve sözlü basın olarak gazete ve dergicilik yanında televizyon programcılığı da günümüze kadar sınırlı oranda ve belirli alanlarda insanları aydınlatan, bilgilendiren, haber aktaran organlar sorumluluğunu yürütürken, günümüz açısından olay çok daha detaylı hale gelip yaygınlık gösteren kitlelere ulaşma fırsatı yakaladı.

Medya ve basın alanının amacı insanlara haber sunmak, bilgi aktarmak, haberi doğru içerikleriyle vermek ve toplumu yönlendirecek ilkeleri kullanarak bilinç oluşturmaktır. Bu dört ana amaç insan kitlelerinin geçmişte ve gelecekte de bilgilendirilmesi konusunda medya gücüne sorumluluk yükleyen bir gerçekliği özünde barındırır.

Ayrıca gazete ve dergi gibi sadece sunum yapan medya organlarının aksine karşılıklı iletişim ve anında etkileşim ile iki taraflı bir diyalog ortamı yaratmakta, bilgi paylaşımı ve habercilik sunumu yapılabilmektedir.

Sosyal Medya, teknolojik yapılanmanın önümüze koyduğu bilişim ve iletişim gücünün en kısa sürede bilgi aktarımını ve paylaşımını sağlayan sanal ortam olarak eş zamanlı hareket özelliği taşıyan bir ortamdır.

Basın ve medya organlarının işbölümüne dayanan haber hazırlığı, mekânı, sunumu ve üretim koşulları yerine bireylerin kendi çaba ve hazırlığı ile tüm insanlar tarafından katkı sağlanan, haber ve bilgi olgularını işleyen geniş bir platform alanı kullanılabilmektedir.

Paylaşılan ve bilgi-haber özelliği taşıyan olaylar, düşünceler, fotoğraflar, günlük yaşananlar hızlı erişim sağlandığından aynı anda yanıtlar verilmekte veya hızlı erişim ile sosyal medya potansiyel bir güç olma sonucuna kavuşmakta.

Eskisi gibi gazete, dergi, kitap okuma ve satın alma yerine eldeki ufak bir araç veya masa üstü bir ekran ile dünyanın küçük bir hale dönüşmesini sağlayan ortamları yakalayabiliyoruz.

Bilgi edinme, araştırma ve sonuca ulaşma, eğitim sürecini sağlama gibi etkileşimin sınırsız imkânlarını insan önüne koyan sosyal medya, doğru kullanıldığında gücü ve etkisiyle bilişim çağının ana karakteri olmaya da adaylığını koymanın başarısını göstermeye devam edecektir. Çünkü sosyal medya kullanıcı merkezli özelliğe, yani kullanan bireylerin sınırsız ve özgürce paylaşım yapmasına açık bir alan olup, herkesin söz hakkına sahip olduğu fırsatları doğurmaktadır.

Günümüz dünyasında basın organlarının yanında yönetim mekanizmalarının ve kolluk kuvvetlerinin de faydalanma ve takip noktasında giriştiği çabalarla insanları yönlendirme fırsatları yakalamak istediği görülmekte. Çünkü kişi ile uğraşmak söz konusu olamaz, siyasi hayatın kitlesel eylem tarzlarının yönetiminde denetleyici ve yönlendirici araçların doğru şekilde kullanılması sayesinde güvenlik ve korunma tedbirlerinin hayat kazanması sağlanır.

Bu manada sosyal medyayı kabul etmemek, kullanmama seçeneğine yönelmek imkânsız gibi bir şey… İletişim ve etkileşimin yanında haber ve bilgi kaynaklı ortak alanları önümüze koyan sanal dünyanın varlığını kabullenmek zorundayız. Karşımızda iyi yönüyle, kötü tarafıyla kullanılma gerçekliğiyle duran sosyal medya unsurunu tehlikesiz hale getirmek en hassas nokta!

Yarattığı veya neden olduğu zararlar yok mu? Bireysel açıdan olduğu kadar toplumsal açıdan da tehlikeli kullanım fırsatı yaratan sosyal medyanın bireysel sıkıntıları şöyle sıralanabilir: Popüler olmak amacıyla sınır tanımayan davranışlara yönelme. Mahremiyet dediğimiz özel alanların ortadan kalkması ile kişisel, ailevi tüm ahlaki kuralların sona ermesi. Sosyal kimlik bilincini yok ettiğinden ergenlik döneminde veya gençlik çağlarında sahte maskelerle kendi kişiliği dışında tipler yaratmak.

Küçük veya büyük tüm bireylerin kandırılma ve suiistimale uğrama tehlikesi ile karşılaşması. Paylaşılan fotoğraflar ve yapılan çekimlerin verdiği hava ile cinselliğin ve ahlak dışı giyimlerin ortaya çıkmasına sebep olması. Hareketsizlik ve sabit kalama pozisyonlarının neden olduğu beslenme yetersizliği ile ilgili sağlık sorunlarını doğurması.

İkinci olarak neden olduğu toplumsal sıkıntılar da şöyle belirtilebilir: Gelişmeler ve hayat sürecinden geri kalma. Eğitim ve sosyal gelişim yönünden sanal dünya odaklı insanların çevre elemanlarıyla olan kopukluğu, güvensiz ve kişiliksiz tipler meydana getirmekte. Olumsuz ve art niyetli kullanım ile ortaya çıkan siber suçlar, yasa dışı uygulama ve ekonomik faaliyetler, ticari rantlar, istismar içerikli cinsellik gibi sonuçlara meydan vermesi.

Toplumdan koparan ve bireyi yabancılaştıran yalnız insanlara zemin hazırlaması… İnsanlar arası yüz yüze ilişkileri bitirmesi ile sadece elde tutulan bir makinenin esiri olmaya yol açması.

Tabi dünyada ve çevremizde olanları öğrenmek ve bilmek, yabancı olanlarla ortak faaliyetler düzenlemek, anında iletişime geçmek ve haberdar olmak, eğitim ile veya mesleki gelişim ile ilgili kaynaklara anında ulaşmak, iş olanakları edinmek gibi önemli faydaları da göz ardı edilmemeli.

Dijital facia kavramının kullanılmasına sebep olmama adına, sosyal medyanın insanı yabancılaştıran, gelişme evrelerini engelleyen, toplumsal dayanışma ve birlik ruhunu söndüren, ahlaki değerlerin yaşanmasına engel olan, kişilik gelişiminde sıkıntılı alanlar yaratan yönlerine bulaşmadan, medya ve haber yönlü her türlü bilgi sürecini yaşam alanlarına aktarmanın başarısını göstermek gerekiyor.