HAYAT KURTARAN MANEVRA “ HEİMLİCH”

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Hayatımızın her alanında başımıza gelebilecek aile içinde veya toplumda sıklıkla karşılaştığımız durumlardan biri de; yetişkin, çocuk veya bebeklerde herhangi bir yabancı cismin soluk borusunu tam tıkaması sonucu ve doğru bir müdahalenin yapılmamasıyla hasta/yaralının dakikalar içerisinde gözler önünde önce bilincinin kapanmasına beraberinde solunum ve dolaşımın durmasıyla hayatını yitirmesine şahit olmaktayız.

Bugünkü yazımızda herhangi bir tam tıkanma durumunda doğru müdahale ile hasta/yaralının hayati tehlikelerini ortadan kaldırmaya ve hayatını idame ettirmeye vesile olacak müdahalelerden söz edeceğiz.

Yabancı cisimlerle boğulmalar sıklıkla yemek sırasında olur, o sırada ağızda olan yiyecek, kemik vb gibi maddeler solunumla soluk borusunu tıkar. Cisim, soluk borusunu kısmi veya tam olarak tıkar. Tam tıkanmalarda müdahale ile yabancı cisim çıkarılmazsa ölüm kaçınılmazdır.

Dr. Henry heimlich tarafından 1974 yılında tarif edilmiştir. Solunum yolunun yabancı cisim tarafında tıkanma sonucu oluşan boğulma durumlarında kullanılan ve hayat kurtaran bir manevradır.

Konumuzu açacak olursak;

Hava Yolu Tıkanıklığı Nedir?

Hava yolunun, solunumu gerçekleştirmek için gerekli havanın geçişine engel olacak şekilde tıkanmasıdır. Tıkanma; tam tıkanma ya da kısmi tıkanma şeklinde olabilir.

Hava Yolu Tıkanıklığı Belirtileri Nelerdir?

●Kısmi tıkanma belirtileri:

●Hasta/yaralı Öksürür,

● Hasta/yaralı Nefes alabilir,

● Hasta/yaralı Konuşabilir.

●Bu durumda hastaya dokunulmaz, öksürmeye teşvik edilir. Hastaya ağızdan herhangi bir şey (ekmek, su vb.) verilmez.

Kısmi Tıkanıklık Olan Kişilerde İlkyardım

Eğer kişinin hava yolunda yeterli hava giriş çıkışı mevcutsa, hasta/yaralı öksürmeye teşvik edilmeli, yakından izlenmeli ve başka bir girişimde bulunulmamalıdır. Hasta/yaralı henüz ayakta durabildiği bu dönemde onun arka tarafında yer alınmalıdır,

Bu durumda, hasta/yaralı öncelikle bulunduğu pozisyonda bırakılmalıdır,

Hasta/yaralının solunum ve öksürüğü zayıflarsa ya da kaybolursa, hasta konuşamaz ve beden dili ile tıkanıklık olduğunu belirtir ve morarma saptanırsa derhal girişimde bulunulmalıdır,

Hasta/yaralıda belirgin bir yabancı cisim, yerinden çıkmış veya gevşemiş takma dişleri varsa bunlar yerinden çıkarılır,

Eğer yabancı cisim görülemiyorsa ve hastanın durumu kötüye gidiyorsa tam tıkanma kabul edilir ve heimlich manevrası uygulamasına başlanır.

Hasta/ yaralıda herhangi bir cismin soluk borusuna kaçmasıyla soluk borusunun tamamen kapanması ve hiçbir şekilde hava geçişine izin vermediği durumlar tam tıkanma olarak adlandırılır.

Tam tıkanma belirtileri:

●Nefes alamaz,

●Acı çeker, ellerini boynuna götürür,

●Konuşamaz,

●Rengi morarmıştır.

●Bu durumda Heimlich Manevrası (=Karına bası uygulama) yapılır.

Bilinci Yerinde Tam Tıkanıklık olan Kişilerde Heimlich Manevrası

Hasta/yaralının bilinci açık bizimle beden diliyle iletişim kurabiliyor ama konuşamıyor ve çırpınıyorsa;

●Hasta ayakta ya da oturur pozisyonda olabilir,

●Hastanın yanında veya arkasında durulur,

●Bir elle göğsü desteklenerek öne eğilmesi sağlanır,

●Diğer elin topuğu ile hızla 5 kez sırtına (kürek kemikleri arasına) süpürür tarzda vurulur,

●Tıkanıklığın açılıp açılmadığına bakılır, açıldıysa işlem durdurulur, (hasta konuşmaya başlarsa açılmış demektir.)

● Tıkanıklık açılmadıysa heimlich manevrası yapılır;

●Hastanın arkasına geçip sarılarak gövdesi kavranır,

●Bir elin başparmağı midenin üst kısmına, göğüs kemiği altına gelecek şekilde yumruk yaparak konur. Diğer el ile yumruk yapılan el kavranır,

●Kuvvetle arkaya ve yukarı doğru bastırılır,

●Bu hareket 5 kez yabancı cisim çıkıncaya kadar tekrarlanır,

●Tıkanıklık açılmadıysa tekrar sırtına vurulur,

Bu işlemler 5’er kez olacak şekilde dönüşümlü olarak tekrarlanır,

●Hastanın bilinci kapanırsa, sert zemin üzerine yatırılır,

● 1-1-2 acil çağrı merkezi aranarak Tıbbi yardım talebinde bulunulur.

●Acil yardım ekipleri gelinceye kadar Temel yaşam desteği uygulaması (30 kalp basısı 2 soluk döngüsü) yapılır.

Kişi yalnızsa ve tam tıkanıklık durumu kendisinde gelişirse nasıl müdahale eder?

Hasta yalnızsa Heimlich manevrasını kendi kendine de yapabilir. Bunun için ellerini yine yumruk yaparak göbek ile kaburgalar arasındaki kısma yerleştirir ve sert bir köşeye (sandalyenin veya masanın kenarı gibi) yumruğunu dayayarak, yumruğunu içe ve yukarı doğru itecek şekilde kendini bastırır. Bu işlemi yabancı cisim çıkana kadar yapar.

Bebeklerde Tam Tıkanıklık Durumunda yapılması gerekenler

İlk yapılması gereken işlem bebeğin anneden alınarak sakin bir şekilde bir koltuk veya sandalyede oturup çocuğun ağız içi yabancı cisim varlığının kontrol edilmesi gerekir.

Ağız içerisinde yabancı cisim varsa ve ulaşılabiliyorsa serçe parmakla çıkarmaya çalışılır. Ulaşılamıyorsa dokunulmaz. Çünkü yabancı cismin soluk borusuna doğru ilerleme riski doğar.

Daha sonrasında Bebeği bir kolumuz üzerine ters olarak yatırırız.

Başparmak ve diğer parmakların yardımıyla bebeğin çenesi kavranarak boynundan tutulur ve yüzüstü pozisyonda öne doğru eğilir,

Baş gergin ve gövdesinden aşağıda bir pozisyonda tutulur,

5 kez el bileğinin iç kısmı ile bebeğin sırtına kürek kemiklerinin arasına süpürür tarzda vurulur,

Diğer kolun üzerine başı elle kavranarak sırtüstü çevrilir,

Yabancı cismin çıkıp çıkmadığına bakılır,

Çıkmadıysa başı gövdesinden aşağıda olacak şekilde sırtüstü tutulur,

5 kez iki parmakla göğüs kemiğinin alt kısmı ile karnın üst kısmına baskı uygulanır,

Yabancı cisim çıkmadıysa 5 sırt vurusu 5 karın baskısı döngü şeklinde bilinç kapanıncaya kadar devam edilir.

1-1-2 acil çağrı merkezi aranarak Tıbbi acil yardım talebinde bulunulur.

Acil yardım ekipleri gelinceye kadar Temel yaşam desteği uygulaması (2 soluk 30 kalp basısı döngüsü) yapılır.

Bu hafta bizim için can alıcı konulardan biri olan boğulmalarda tam tıkanma durumunda yapılması gerekenlerden bahsettik. Umarım konularımız ve yazılarımız faydalı olmuştur. Bir insanı kurtaran tüm insanlığı kurtarmıştır ayetini kendimize şiar edindiğimizden bu tarz hayat kurtaran, insanlara nefes olan konuları işlemeye devam edeceğiz. Kalın sağlıcakla..