ŞİMDİLERDE KERKÜK

Dünkü yazımda Irak’ın kısa bir geçmişini hatırlatmıştım, bugünün durumuna gelince, Saddam rejiminin ABD tarafından yıkıldığı ve 2005 yılında yeni yapılan Irak anayasasını bilmek lazımdır, bu anayasa incelenirse Ortadoğu şartlarına göre kötü sayılmazdı.

Irak’ın yeni anayasasında 18 vilayet vardır, bu vilayetlerin her birinin 46 kişiden oluşan İl meclisi vardır, seçimlerde bu meclisin çoğunluğunu kazanan taraf vali seçme hakkına sahiptir, Irak anayasasındaki bir maddeye göre, bu vilayetlerden en az uç tanesi Meclislerinde karar alırlarsa federasyon kura bilirler, bu maddeye dayanarak Erbil, Dehok ve Süleymaniye böyle bir kararla Kürt federe devletini kurdular.

Kerkük’ün statüsü için Anayasanın 140’ci maddesine göre 2007 de referandum yapılacaktı, Kerküklüler ya Erbil’i veya Bağdat’ı tercih edeceklerdi, Kürtlerin kazanma şansı çok yüksekti, gizli eller bu referandumu engellediler.

Bu Federasyon hakkı Musul’a, Bağdat’a, Tiritte, Selametine, Ambara sahip Sünni Araplar içinde geçerli idi. Fakat gizli ve derin bir el buna da mani oldu, eğer Sünnilerde Federasyon sahibi olsalardı bu Arapların tamamen parçalanması ve Irakta yeni devletlerin çıkışını doğururdu.

Kerkük’teki olaylara gelince, Kerkük İl meclisinde 2005 ten bugüne kadar yapılan tüm il seçimlerinde Kürt ittifakı İl meclisin büyük çoğunluğu ve dolayısı ile Valiliği kazandılar, Bağdat’taki parlamentoya gönderilen 12 parlamenterin ilk iki seçimde Kürtler 8, Araplar 2, Türkmenler 2, çıkardılar, bir önceki seçimde Kürt partiler ittifak kuramayınca Kürt partiler 6, Arap ittifakı 4, Türkmen ittifakı 2 üye çıkardılar.

2014 te İşid Kerkük’e saldırınca tüm Arap askerler, Musul’da olduğu gibi, silahlarını bırakıp Bağdada kaçtılar, Kürt Peşmergeler savaşarak İşidi Kerkük’e sokmadılar. Kerkük üç sene Peşmergenin kontrolünde kaldı, Irak merkezi hükümeti bütün dünyanın  ve bölge ülkelerinin desteğina arkasına alarak 140 ci madde referanduma yanaşmadı.

Kürt tarafı bunun üstüne Bağımsızlık referandumu yaptı.  Ama dünyada kabul görmedi, dört bin Peşmergenin kanı ile İşidten kurtulan Kerkük yine Araplara teslim edildi.

Bir önceki seçim ( 2018 ) Olağanüstü hal gerekçe gösterilerek vali Bağdat’tan atandı. Şimdi durum normale döndüğü için bu sene 12’ci ayda yine İl meclisi seçimleri var, Kürtlerin İl meclisini kazanma şansları yüksek. Şimdi yapılan bunu ya sabote edecekler veya yine Olağan üstü durum yapıp önceki secimde olduğu gibi, 17 vilayet seçimi yapılıp Kerkük’e bir Arap vali atanacak.