ORAK BİÇME ZAMANI

    Bir zamanlar sofraya gelecek olan bir parça ekmek için köylüler ne cabalar ne eziyetler görürlerdi, senenin sonbaharında öküz ve atlarla sürülen arazilere,  buğday ve arpa tohumu atılır, ekim işi bittiğinde bu sefer ne zaman yağmur yağar, az mı yağar, çok mu yağar, korkusu köylüleri sarardı, zira yağmurun yağmaması kıtlık anlamına gelirdi, bu durum 1940’lı yıllarda yaşanmıştı, bunu gören büyüklerimiz, yağmurun yağmaması veya gecikmesinde en çok onlar tedirgin olurlardı.

    Sonbahar yağmurları yağar, kışında iyi bir kar yağsaydı, bu toprağa can verir köylülerin yüzünü güldürürdü, soğuk günlerinin geçmesini ve ilk Baharın yağışlı olmasını dört gözle bekler ve temenni ederdiler. Bu arada köylü hiçbir zaman boş zaman bulmazdı, o buğday sofraya gelinceye kadar ne emek ne emek.  Köyde hayat çok zordu, senenin on iki ayı aş için iş yapılması gerekirdi.

    İlk Baharın bitmesi ile, birde özellikle mart ve nisan ayları yağışlı geçmiş ise bu köylüleri fazlası ile memnun ederdi. Haziran ayının başlarında, yetişen buğday ve arpaların biçme zamanı olurdu, köylü büyük bir iş zincirine hazırlanırdı. Memlekete henüz teknoloji gelmemişti, gelende ya çok az yada çok pahallı olurdu, biçer yok denilecek durumda az, olanda köylüye çok pahalı gelirdi. Birde biçerle biçilen ekinin samanın başak kısmı döküldüğü için hayvanlar tercih etmezlerdi, Orakla biçilen samanı hayvan için çok daha besici olurdu. Bunun için köylüler ekinlerinin çoğunu orak ile biçmeyi tercih ederlerdi, buda çok zor bir işti.

   Haziran ayının başlaması ile ekinlerin yetişip biçmeye geldiğinde, Hasankeyf, Gercüş ve Midyat ilçelerine bağlı köylülerin, omuzlarına oraklarını alır gurupçuklar halinde beş, altı en çok on kişiden oluşurlardı, bu insanların köylerinde buğday ve arpa gibi tahıllar çok az yetişirdi, onun için onlar kışlık buğday azıklarını temin etmek için, Beşiri mıntıkasına gelip orak biçme işleri yapmaları gerekiyordu.

    Bu insanlar ekin biçimini yaptığı kişi tarafından tüm günlük ihtiyaçları ( yemek, Yatak gibi ) karşılanırdı, zamanın değerine göre de günlüklerini alır giderlerdi, köylünün işi bununla bitmez. Sonbaharda hayvanlarla sürülen arazi de yetişen tahıllar, Haziran ayında  orak ile biçilir, Eşeklerin sırtına elektrikçi merdiveni şekli bir yapı ile bu tahıl sapları köyün etrafındaki harman yerine taşınırdı, bazen de at arabaların üstüne şığre yapıp onunla taşınırdı, bu eşek taşımasına göre çok daha iyi idi. Harmana serilen bu tahıl sapları, bazen hayvanları üstünde gezdirerek, bazen da atların arkasına bağlanan sepet büyüklüğünde altında balta tipi çelik keskiler bulunan “Cercere”lerle parçalanır, havada savrulup buğday bir tarafa saman diğer tarafa.

   İş bununla bitmiyordu, bu samanlar ve arpalar kışın hayvan azığı için, sırtlarda taşınarak hayvanların kış yiyeceği için samanlıklara doldurulurdu. Buğday ise evlerin çamurdan olması, böcek ve akrep gibi haşaratın çokluğu, bunlardan korunmak için buğday evin hemen civarında kazılan çukurlara doldurulurdu, gerektiğinde bir eşek yükü çıkarılıp o zamanlar Teyar deresi suyu ila çalışan iki adet değirmenimize getirip öğütürdük.