İMAM-I HANBELİ
M.Sait Temel
İmam-ı Hanbeli’nin asıl adı Ahmet Bin Hanbel’dir. 780 yılında Bağdat’ta dünyaya geldi. 855’te yine Bağdat’ta vefat etti. Hanbeli mezhebinin öncüsüdür. İmam-ı Şafii öğrencisidir. İslam tarihinde mezhepleşme döneminde, Hanefi, Şafii ve Maliki mezheplerinden sonra çıkan dördüncü mezheptir.
Hanbeli mezhebi diğer mezheplere göre biraz daha radikaldir. Bu mezhepte her şey Kuran ve sahih hadislere dayanır. Eğer bir şey Kuranda veya hadiste yoksa en yakınını seçerler. Kıyas uygulaması da bu mezhepte çok tercih edilen bir yöntemdir.
El müsned adındaki hadis kitabında 30 bin hadis vardır. İslam devletinin sınırlarının genişlemesi ve fıkhi konularda çoğalan sorular üzerine fikir ayrılıkları artmıştır. Bazı noktalarda Kuran dışında aklın da kullanımını savunan mütezilere şiddetle karşı çıkılmıştır.
Abbasi Halifesi Memun baskıyla kabul ettirmeye çalıştıkları Kuranın mahluk olduğu fikrine karşı gelmiş ve bundan dolayı birkaç yıl zindana mahkum edilmiştir.
İnanç konusunda bir çok eseri vardır. Bir İslam akımı olan Seleffiye çıkış noktası Hanbeli mezhebine dayandırılmaktadır. Selefilik ve Vehabilik bu mezhebin alt dallarıdır.
Ahmed bin Hanbel Hadis ve fıkıh konularında çok ilerdeydi. Çok da tanınmış öğrencileri vardır.
Hanbeli mezhebine tabi olanlar Irak, Suriye, Ürdün, Filistin ve Mısır’da çok az da olsa Hindistan ve Afrika’da mevcuttur. Suudi Arabistan, Katar ve Uman’da Hanbeli mezhebi olsa da bunların sayısı diğerlerine göre çok azdır.
Yorumlar